Indonesië

Als je op de wereldbol met je vinger over de evenaar gaat, kom je vanzelf bij Indonesië. Dit land ligt in het zuidoosten van Azië, tussen de Indische Oceaan en de Grote Oceaan. Het is ongeveer 55 keer zo groot als Nederland en bestaat voor 70 procent uit zee. Indonesië is verdeeld in meer dan 17 duizend grote en kleine eilanden. Het is dan ook de grootste eilandengroep ter wereld.
Van alle Indonesische eilanden zijn er ongeveer 6 duizend bewoond. In Indonesië wonen ruim 15 keer zoveel mensen als in Nederland: ongeveer 260 miljoen. De verdeling van de bevolking is ongelijk. Het eiland Java heeft de hoogste bevolkingsdichtheid: op 1 vierkante kilometer wonen 927 mensen. Op andere eilanden is dat veel minder.

© Ronald Naar/ANP Photo

De bevolkingsdichtheid op Papoea is maar vijf mensen per vierkante kilometer.

Een tropisch land

De evenaar loopt dwars door Indonesië. Het is dus een land met een warm en vochtig klimaat. Het hele jaar door waait er de moesson, een wind die soms droog en soms nat is. Indonesië heeft een groot aantal vulkanen. Bij een uitbarsting komt er as en lava uit de vulkaan op de grond eromheen. Die wordt daardoor vruchtbaar. Planten en groenten groeien er goed. Bekende producten zijn bijvoorbeeld koffie, rubber en cacao. De export van deze producten is belangrijk voor de economie van Indonesië.

Nederlanders en Indonesië

Wist je dat peper en kaneel ook uit Indonesië komen? Deze specerijen groeien er volop. Vanaf de zestiende eeuw (1500-1600) gingen veel Europeanen naar Indonesië op zoek naar specerijen. Ook de Nederlanders gingen er met hun schepen naartoe. De Nederlandse kooplieden konden goed verdienen aan de producten die in het land groeiden. Steeds meer Nederlanders bleven er wonen. Hun macht werd zo groot, dat ze de baas werden over het land. In de negentiende eeuw (1800-1900) werd het land een kolonie van Nederland. Dat duurde tot na de Tweede Wereldoorlog. Toen riep een aantal inwoners Indonesië uit tot een zelfstandig land. Hun leider was Soekarno. Nederland was het er niet mee eens en probeerde met geweld weer aan de macht te komen. Pas in 1949 werd Indonesië een zelfstandig land. De regering zit in de hoofdstad Jakarta.

© Koninklijk Instituut voor Taal-, Land- en Volkenkunde, Leiden

Een Nederlands gezin poseert voor hun woning op een tabakbedrijf op Java rond 1910. De Indische bediende zit op de treeplank van de auto.

Eeuwenlang kwamen er ook veel andere volken naar Indonesië. Nu vormen de Javanen de grootste bevolkingsgroep. Samen met de Soendanezen wonen zij op het eiland Java en vormen ruim de helft van de bevolking.
Veel kleine eilanden hebben een eigen volk met een eigen taal. De hoofdtaal is het Bahasa Indonesia. Sommige bevolkingsgroepen hebben ook een eigen cultuur. Ze hebben hun eigen muziek, dans, kunst en bouwstijl van huizen. De groepen hebben ook verschillende godsdiensten, zoals het boeddhisme of hindoeïsme. Het grootste gedeelte van de bevolking is moslim.