Waar komen achternamen vandaan?

Geschiedenis
Een jongen loopt voor een muur vol letters langs

Tot het jaar 1100 hadden mensen alleen voornamen. Toen de handel ontstond, moesten bazen hun knechten gaan uitbetalen. Omdat velen dezelfde voornaam hadden, was het voor de baas erg verwarrend om de juiste persoon te betalen.

Jan van Jan

In kleine gemeenschappen was het normaal om als meisje de naam van je moeder te krijgen en als jongen de naam van je vader. Om een verschil tussen hem en jou aan te geven heette je dan bijvoorbeeld Jan van Jan, dus zoon van Jan, Jans zoon, Jansz. (het latere Jansen). Daar waar meer mensen bij elkaar wonen is het handig om iets aan Jan toe te voegen. Er zijn immers meer mannen die Jan heten.

Een schilderij van Napoleon

Napoleon

In het begin van de 19e eeuw verplichtte Napoleon iedereen om een achternaam te dragen. Als je er nog geen had, werd er een achternaam voor je verzonnen. Die verzonnen achternamen sloegen op je beroep, je woonplaats, je karakter of op je uiterlijk. Zo kon je zien wat hun beroep was (de Smid, Bakker, Wever) of waar ze vandaan kwamen.

Eigenschappen

Dat kon een boerderij zijn, een dorp, streek of stad (Van Aken, Van Geel). Soms werden ook kenmerkende eigenschappen gebruikt (Jan de Kale, Wim de Kromme). Of je moest zelf snel een achternaam verzinnen. Sommige mensen verzonnen een grappige of vieze naam (zoals Naaktgeboren), waar hun achterachterkleinkinderen nu nog steeds last van hebben!

Deze vraag is benatwoord door Anno.