Wikimedia I Licentie: CC0
Vertel aan iemand anders hoe de vleermuis zijn vleugels beweegt of doe het na.
Is het echt zo gemakkelijk?
''Nee'', zegt vleermuisonderzoeker Tim Rietbergen, ''Vliegen is mij in ieder geval nog niet gelukt, je moet er het goede lijf voor hebben: licht en toch sterk. En wat dacht je van vleugels en supergetrainde borstspieren? Zonder dat kom je niet omhoog. Vliegen is ook best gevaarlijk: als het mis gaat, gaat het meteen goed mis. Toch vind je vliegers in veel diergroepen, zoals 'mijn' vleermuizen.''
Hoe doen vleermuizen het?
Vleermuizen vliegen met hun huid in plaats van met veren. Een vleermuis blijft altijd met zijn vleugels slaan, anders valt hij. Dat kost heel veel energie, maar gelukkig is er 's nachts veel eten in de lucht, want muggen gaan in het donker op liefdespad. Wist je dat een vleermuis wel duizend muggen per nacht als brandstof 'tankt'? Deze nachtpiloten hebben nog een mazzeltje: de meeste van hun vijanden slapen.
Wikimedia | Licentie: CC0
Onderkant vleermuisvleugel
Beweegbare vleugels
Vleermuizen hebben soepel beweegbare vleugels en sterke borstspieren. Met elke vleugelslag duwen ze hun lichaam omhoog en vooruit in de lucht. Dit heet actief vliegen. ''Actief vliegen is vier keer in het dierenrijk ontstaan'', vertelt insectenkenner Pasquale Ciliberti van Naturalis. ''Insecten waren het eerst, 300 miljoen jaar geleden, daarna vliegende reptielen of pterosauriërs (228 miljoen jaar geleden) en vogels (150 miljoen jaar geleden); vleermuizen vlogen vanaf 52 miljoen jaar geleden.''
Wikimedia | Licentie: CC0
Vleermuis in rust
Wat heb je eraan?
Vliegen vergroot je mogelijkheden. Je ontsnapt sneller aan gevaar en overbrugt gemakkelijk lange afstanden om te zoeken naar eten of een partner. Het hoge energieverbruik is in de winter een nadeel omdat er minder eten is. Wat doen vliegers dan? Ze gaan op vakantie naar een andere plek waar wel eten is! Vleermuizen blijven waar ze zijn. Ze gaan in winterslaap en zetten hun lichaam op de spaarstand.
Vliegmanieren
De natuur kent veel manieren om te vliegen. Vogelvleugels zijn bezet met vier soorten veren die tijdens het vliegen slim samenwerken. Vlinders hebben grote ondoorzichtige vleugels, verstevigd door een netwerk van aders. Bijen vliegen met ragfijne doorzichtige vleugels die vastzitten aan het borststuk. Spieren aan de binnenkant deuken het borststuk heel snel in- en uit en op dat ritme bewegen de vleugels mee. Van twee vleugels aan elke kant maakt een bij één grote door ze met kleine haakjes (hamuli) in elkaar te haken. Zo ontstaat genoeg draagvermogen om zware vrachten honing en stuifmeel te vervoeren.
Wikimedia I Ian Alexander | Licentie: CC0
Vliegende kever.
Haltertjes en dekschilden
Vliegen zijn tweevleugelige insecten die ontstaan zijn uit viervleugelige voorouders. Bekijk je een vlieg dan zie je dat alleen de voorste vleugels nog over zijn. Hun achtervleugels zijn omgevormd tot haltertjes, een soort balansorgaantjes. Ze bewegen tegen de voorvleugels in en zo zijn vliegen extra wendbaar. Bij kevers is het voorste vleugelpaar verhard tot stevige dekschilden, daaronder zitten de vliegvleugels. Ze zijn zo groot dat de kever ze opvouwt, anders passen ze niet onder het dekschild. Wil de kever vliegen, dan tilt hij zijn dekschilden op en vouwt de vliegvleugels uit. Starten maar...en een prettige vlucht!