Irak

Jongens in Irak verkopen spullen op straat.
© Shutterstock

In Irak zitten gigantische olievoorraden in de grond. Dat is een belangrijke inkomstenbron van het land.

Irak in het kort

Irak is een land in het Midden-Oosten dat voor een groot deel in en rond het stroomgebied van de rivieren de Eufraat en de Tigris ligt. Buurlanden zijn Koeweit, Saoedi-Arabië, Jordanië, Syrië, Turkije en Iran.

Hoofdstad: Bagdad
Inwoners: 38 miljoen
Officiële talen: Arabisch en Koerdisch
Religie: islam (96%), christendom (4%)
Munteenheid: Iraakse dinar

Olie

Irak is bekend vanwege de olievoorraden in de grond. Het is een belangrijke bron van inkomsten De oliewinning is goed voor ongeveer de helft van de totale export. Gerst en dadels zijn andere belangrijke exportproducten. 

Verdeling

Sinds dictator Saddam Hussein na een Amerikaanse inval in Irak werd verdreven, is het de regel dat de premier van het land altijd sjiitisch zou zijn, de president Koerdisch en de voorzitter van het parlement soennitisch. De soennieten en de sjiieten vormen de twee grootste groepen moslims. Deze regel zou moeten voorkomen dat bepaalde culturele en religieuze groepen in het land zich niet goed of eerlijk vertegenwoordigd zouden voelen. Want tijdens het bewind van Hussein hadden soennitische moslims vaak de beste banen en de hoogste posities. Maar sinds de verkiezingen van oktober 2021 zijn er nog altijd geen nieuwe premier en president benoemd. Dat leidde in de zomer van 2022 tot een bezetting van het parlement en veel boze burgers. Deskundigen vinden dit zorgelijk, omdat de politieke situatie in het land niet stabiel is.

Wie was Saddam Hussein?

Van 1979 tot 2003 was Saddam Hussein de (niet democratisch gekozen) president van Irak. Hij liet tegenstanders vermoorden, vooral sjiitische moslims en Koerden (zelf was hij een soenniet). In 1980 viel Hussein buurland Iran aan. Deze oorlog duurde acht jaar. Aan het eind van de oorlog voerde hij gifgasaanvallen uit tegen Koerdische burgers in het land. Ze zouden Iran hebben gesteund. In 1990 viel Irak de oliestaat Koeweit binnen. De Amerikanen waren woest. Onder leiding van de VS maakten internationale militairen een paar maanden later een einde aan de bezetting. Irakese burgers kwamen in opstand, maar maakten geen schijn van kans tegen Hussein. Tienduizenden tegenstanders werden vermoord.
Na de aanslagen op het World Trade Center in New York (11 september 2001) vertrouwen de Verenigde Staten Hussein niet als hij weigert mee te werken aan wapeninspecties. Van Hussein werd gedacht dat hij samenwerkte met al-Qaida, de terreurorganisatie die verantwoordelijk is voor de aanslagen. Amerika valt Irak binnen en dat is het begin van de Tweede Golfoorlog in 2003. Hussein verdwijnt, maar wordt na negen maanden gevonden. Na zijn arrestatie volgt een proces van drie jaar. Saddam krijgt de doodstraf en wordt opgehangen.