Drinkwater

Als je in Nederland de kraan opendraait, krijg je water dat je veilig kunt drinken en dat geen bijsmaak heeft. Vroeger toen er nog geen waterleiding was, dronken mensen water uit rivieren of meren. Later ontdekten ze dat er ook water in de bodem zat. Als je een put groef, kon je er water uit scheppen. 
Schoon drinkwater is niet altijd vanzelfsprekend. Vroeger werden rivieren en grachten gebruikt als riool. Als je water drinkt dat niet schoon is, kun je er erg ziek van worden. Je kunt er cholera van krijgen, dat is een ziekte die zich via besmet water kan verspreiden. 
Daarom word er van alles aan gedaan om drinkwater schoon te krijgen en te houden. In Nederland is het verplicht om rioolwater te zuiveren en je mag geen giftige stoffen in de natuur gooien. Er zijn strenge regels. De kwaliteit van drinkwater wordt voortdurend gecontroleerd.

© Marco de Swart/ ANP, Rijswijk

Drinkwater wordt voortdurend gecontroleerd. Hier onderzoekt een medewerker van het waterlaboratorium in Haarlem een flesje water.

Schoon water

2000 jaar geleden bedachten de inwoners van Rome al een manier om aan schoon water te komen. Het water in de rivier was vervuild, daarom haalden ze het met aquaducten uit de omringende heuvels. In ons land had je geen aquaducten nodig. Er was water genoeg. Maar toen de steden groter werden, raakten rivieren en grachten vervuild. Er kwam afval in terecht, zoals plas en poep. In de 17e  eeuw  (1600-1700) werd de waterpomp uitgevonden. Hiermee kon je schoon water uit de bodem pompen. Ook kwamen er steeds meer fabrieken. Fabrieksafval en rioolwater vervuilden het pompwater in de grond.
150 jaar geleden had Amsterdam een groot tekort aan schoon drinkwater. Enkele Amsterdammers bedachten een oplossing. In de duinen zat genoeg schoon water. Zij legden buizen van de duinen naar Amsterdam. Het water werd voor één cent per emmer verkocht. De belangstelling was enorm. En algauw kregen alle wijken waterleiding. Er brak geen cholera meer uit, daarom wilden andere steden ook waterleiding. Rond 1960 waren bijna alle huizen in Nederland aangesloten op het waterleidingnet.

Water zuiveren

Water uit de kraan komt van drinkwaterbedrijven. Zij halen water uit de natuur en maken het geschikt als drinkwater. Een deel van ons drinkwater komt uit de bodem. De rest komt van oppervlaktewater. Water dat uit de grond wordt gehaald, is schoner dan oppervlaktewater. Dat komt omdat regenwater door grondlagen zakt. Die grondlagen werken als een filter. Het kost daarom minder moeite om het te zuiveren. Dit water wordt gehaald uit een waterwingebied. 
In ons land hebben we veel oppervlaktewater. Dat water kun je niet drinken. Het is vaak verontreinigd door afvalwater, chemische stoffen of vuile deeltjes uit de lucht. Om het schoon te maken, gaat het naar een spaarbekken. Veel vuil zakt naar de bodem. Maanden later stroomt het water naar het waterbedrijf, daar wordt het verder gezuiverd.

Je lijf heeft dagelijks ongeveer 1,5 liter water nodig. Want door plassen en zweten raak je veel vocht kwijt. Je kunt van alles drinken, maar kraanwater is het goedkoopst en je wordt er niet dik van. Water heb je ook voor andere dingen nodig. Denk aan douchen, de afwasmachine of het toilet. Al dit water gaat vuil het huis weer uit via het riool. In Nederland is het verplicht om rioolwater te zuiveren. Helaas is dat niet overal zo. Bijvoorbeeld in China; daar zijn hele gebieden verontreinigd en is water ondrinkbaar geworden. 

© Michiel Wijnbergh/HH, Amsterdam

Afval, vuil water of gevaarlijke stoffen dumpen mag nergens en zeker niet in een waterwingebied. Fabrieken mogen hier niet staan. En boeren mogen geen bestrijdingsmiddelen tegen insecten en plantenziekten gebruiken. De bodem en water moeten zo schoon mogelijk blijven.