Ga direct naar inhoud
Nieuws

Amerikaanse rivierkreeft: lastpak 'from abroad'

18 september 2019 | Marjolein Koek

De Amerikaanse rivierkreeft komt van oorsprong niet in ons land voor. Toch is hij inmiddels op heel veel plekken te vinden. Hij concurreert onze eigen kreeften weg en maakt van heldere wateren soms een dooie, troebele bende. Mathiska Lont vertelt in Tijd voor Max meer over deze ‘invasieve exoot’.

Amerikaanse rivierkreeft

Exoten zijn plant- of diersoorten die van origine niet in ons land voorkomen, maar door toedoen van de mens hier kwamen en zich vestigden. Het probleem van exoten is echter dat ze in hun nieuwe leefgebied vrijwel geen natuurlijke vijanden hebben. Ze kunnen zich daardoor snel voortplanten en verspreiden. We spreken van ‘invasieve’ exoten als ze een direct gevaar vormen voor de inheemse natuur. Natuurmonumenten grijpt in die gevallen in om de inheemse soorten te beschermen.

Te klein om te eten

Amerikaanse kreeften (ook wel rivierkreeften) kwamen hier waarschijnlijk doordat ze gedumpt zijn door koks – ze vonden de kreeftjes te klein om te koken – of particulieren die hun aquarium niet goed hadden afgesloten, waarna de slimme beestjes hun weg vonden naar de sloot. In andere delen van Europa heeft men voor de visserij de kreeften uitgezet om ze later weer terug te kunnen vangen.

Kreeftenpest

De inheemse rivierkreeft staat onder druk door de komst van zijn Amerikaanse ‘neefjes’. Want de Amerikaanse kreeften gedijen hier goed, maar namen ook de kreeftenpest mee. Dat is een schimmel waar de Amerikaanse kreeften min of meer resistent voor zijn geworden, maar onze eigen kreeften niet. Het virus is extreem dodelijk, een populatie kan binnen een paar weken uitgeroeid zijn. Dat gebeurde dan ook, en nu komt onze inheemse kreeft nog maar in een paar afgelegen watertjes voor. Ondertussen verspreidde de Amerikaanse kreeft zich door het land. Gelukkig zijn er steeds meer soorten die vooral jonge Amerikaanse kreeften lusten, denk aan futen, kokmeeuwen, otters maar ook grote Amerikaanse kreeften zelf: ze zijn kannibalistisch.

Dode boel

De Amerikaanse kreeft houdt van steile oevers, daarin maken ze holen. Hierdoor gaan de oevers kapot. Door hun geknaag aan waterplanten en gewoel in de bodem wordt het water troebel. Hierdoor verdwijnen planten en kan het water zuurstofarmer worden. Veel watergebonden soorten krijgen het zwaar of verdwijnen. Als het water te slecht is gaan de rivierkreeften op zoek naar een nieuw watertje en laten een dode boel achter.

Schoner water

Natuurmonumenten maakt steile oevers vlakker en geeft riet de ruimte. Het gebied wordt daardoor minder aantrekkelijk voor de kreeft. In schoon en helder water zijn ze een minder groot probleem omdat ze dan vaak opgegeten worden door bijvoorbeeld otters of reigers. In het Naardermeer bijvoorbeeld, lijkt de populatie nu aardig in balans met de omgeving.

 

Mathiska Lont vertelt in Tijd voor Max over dit brutale, maar lastige diertje. Woensdag 18 september, NPO1, 17.10 uur.

Marjolein Koek
Marjolein Koek

Persvoorlichter