Glauert’s varaan

Maaike van Schie-Verhoeven, 26 september 2017

Glauert’s varanen zijn ongeveer net zo groot als twee komkommers achter elkaar. Ze zijn de grootste van de dwergvaranen. Een groot verschil met bijvoorbeeld de Komodovaraan die wel drie meter lang kan worden. Varanen zijn een groep van hagedissen. Je herkent ze aan hun lange opgerichte nek. Ze staan hoog op hun poten, waardoor hun buik niet over de grond sleept. Er zijn wel 70 soorten varanen die in Azië, Afrika en Australië leven. Dat Glauert’s varanen kleiner zijn dan de andere varaansoorten heeft een voordeel; hierdoor kunnen ze gemakkelijker op verticale rotswanden en in bomen klimmen.

Onderdeel van:

Wetenschappelijke naam

Varanus glauerti

Leefgebied

Droge rotsachtige gebied van Noordelijk Australië en in de vochtigere gebieden van de regio Arnhemland.

Lengte

65-80 cm

Wat heb je nodig om goed te kunnen klimmen?

Ruiken met de tong

Het voedsel van Glauert’s varanen bestaat uit insecten, spinnen en kleine gewervelde dieren die zij op een speciale manier op het spoor komen. Dat doen ze niet met hun neus, maar met hun gespleten tong. Als het dier zijn tong uitsteekt, dan kwispelt hij ermee in de lucht, waardoor er geurdeeltjes op blijven plakken. Ook slangen ruiken op deze manier. Wanneer de varaan zijn tong weer naar binnen trekt, dan komt die langs een geurzintuig (het orgaan van Jacobson) dat in zijn verhemelte zit. Dit zintuig geeft signalen aan de hersenen af. Doordat de tong gespleten is, hebben varanen als het ware twee reukorganen en kunnen ze dubbel zo goed ruiken. Reuze handig, want als de geur aan het linker uiteinde van zijn tong het sterkst is, dan weet het dat  de prooi zich links van hem bevindt.

Orgaan van Jacobson
Orgaan van Jacobson: A = oog, B = traanklier, C = neusholte met weefsel, D = inwendige neusopening, E = uitwendige neusopening, F = uitgestoken tong, G = ingetrokken tong, H = orgaan van Jacobson
(c) Fred the Oyster | Licentie: CC BY-NC-SA 4.0

Hoe komt de Glauert’s varaan aan zijn naam?

Om ervoor te zorgen dat iedere wetenschapper op de wereld de naam van het dier begrijpt, krijgt elke diersoort een wetenschappelijke naam. Deze namen hebben allemaal een vaste opbouw. Bij nieuw ontdekte diersoorten mag de ontdekker een naam bedenken. Het is dan eigenlijk niet netjes dat de ontdekker het dier naar zichzelf vernoemt. In dit geval gaven collega’s waarschijnlijk het dier de naam van Ludwig Glauert, omdat hij deze varaansoort voor het eerst in 1951 ontdekte en om hem daarvoor te eren. De wetenschappelijke naam werd Varanus glauerti.

Stel je voor: jij bent wetenschapper en je ontdekt een nieuwe diersoort. Hoe zou je die noemen?

Gevaarlijk of niet?

Ook al is de Glauert’s varaan niet zo groot, wanneer je in Australië woont, loop je er met een grote boog omheen. Varanen kunnen namelijk giftig zijn. Tot nu toe weet men alleen van de Komodovaraan zeker dat hij giftig is. Wetenschappers onderzoeken nu ook of andere varaansoorten, zoals bijvoorbeeld de Glauert’s varaan, giftig zijn.

Hoe zou een onderzoeker er achter komen of een dier giftig is?