Info voor werkstukken

Een werkstuk schrijven of een spreekbeurt geven over de ijstijd? Hier vind je informatie en ijstijdfeitjes.

Docukit

Hier vind je informatie over de ijstijd, zwerfkeien en toendra’s. Ook wordt er verwezen naar een boekje over de ijstijd in het documentatiecentrum op school. Waarschijnlijk hebben jullie dat boekje dus ook.

Schooltv

Kijk deze video op schooltv over de ijstijd.

Boeken

  • W. Roebroeks: Oermensen in Nederland. De archeologie van de oude steentijd
  • (Amsterdam, Meulenhoff, 1990)
  • L. Kooijmans en P. Stuart: Prehistorie en vroegste geschiedenis van ons land
  • (Leiden, Rijksmuseum van Oudheden, 1969)
  • Stone age sentinel
  • (Usborne publishing, nummer 4278. ISBN 0-7460-2959-4)
  • Evert van Ginkel, Jelle Reumer en Bert van der Valk: Schatten van het mammoetstrand. Over speuren in grondlagen, opgraven onder water en vissen naar fossielen (2014)
  • Brian M. Fagan: IJstijd het complete verhaal. Klimaatveranderingen op onze aarde(2009)
  • Peter Dennis: De eerste mens (2004)
  • Peter Vos en Jos Bazelmans: Atlas van Nederland in het holoceen. Landschap en bewoning vanaf de laatste ijstijd tot nu (2011)
  • Nicolas de Crécy: IJstijd (2014)

Het boekje Bor en Veer in de IJstijd van Harmen van Straaten is helaas niet meer in de winkels verkrijgbaar, maar het wordt wél uitgeleend in de Nederlandse bibliotheken.

Extra’s

Ice Age films
Misschien is het leuk om de Ice Age films van Twentieth Century Fox te kijken? Deze films gaan over dieren die tijdens de ijstijd leven.

Leesboekje
Roberto Pavanello: Bat Pat. De bevroren mammoet (2010)
Jean M. Auel: De mammoetjagers (2002)

IJstijdfeitjes

  • In vissersnetten en op het strand kun je botten en pijlpunten van ijstijdmensen vinden. Zij leefden op wat nu de bodem van de Noordzee is.
  • De grootste zwerfkei ligt in Friesland. Hij is bijna 5 meter lang, meer dan 3 meter breed en 2 meter hoog, en weegt evenveel als een volle vrachtauto.
  • ‘Neanderthalers’ zijn vernoemd naar het Neanderthal, een kloof bij een rivier in Duitsland. Daar werd in 1856 voor het eerst een schedel van deze mensachtigen gevonden.
  • IJstijdmensen worden vaak ‘jager-verzamelaars’ genoemd omdat ze aan hun voedsel kwamen door te jagen en te verzamelen.
  • Het was niet zo makkelijk om een goede beschutting te maken. Er groeiden niet zoveel bomen in de ijstijd, dus takken en stokken waren moeilijk te vinden.
  • Voor een kleine tent heb je al snel tien dierenhuiden nodig. Daar ben je wel even mee zoet!
  • Een rendier verliest ieder jaar zijn gewei en er groeit dan weer een groter gewei terug. Je kunt er dus gewoon een op de grond vinden.
  • De langste mammoethaar was 1,15 meter lang!
  • Een mammoetbaby woog al 90 kilo, dat is zoveel als een flink volwassen mens. Mammoetmannetjes konden wel 6000 kilo wegen.
  • Als ijstijdmensen hun kamp verplaatsten lieten ze vaak afval en rommel achter. Archeologen kunnen zo onderzoeken wat ze er deden.
  • Aan het einde van de laatste ijstijd woonden er maar heel weinig mensen in Nederland. Waarschijnlijk waren het er maar 500. Nu wonen er 17 miljoen!
  • Veel van de gevonden handafdrukken in grotschilderingen blijken van vrouwen te zijn. Dat kun je zien omdat bij vrouwen vaak de ring- en wijsvinger even lang is. Bij mannen is dat niet zo.