Jeugdbieb

Je lichaam zit vol botten. Gelukkig maar, want anders zou je als een pudding in elkaar zakken. De meeste botten geven je lichaam stevigheid. Sommige botten dienen ook voor bescherming. Lees er over op de website van Docukit. Meer informatie vind je in dit boekje: Informatie, nr. 040. Kijk in de (school)bieb.

In de tuin, in het zand of op het strand kun je botten vinden. Meestal zijn dat de botten van boerderijdieren. Bekijk het filmpje op Schooltv.nl.

Je hebt een heleboel botten in je lichaam. Waar zitten ze en waar zijn ze eigenlijk van gemaakt? Dwaal door je geraamte met deze interactieve videotour en bekijk de video's om meer te weten te komen over je botten. Bekijk de Interactieve Schoolplaat op Schooltv.nl.

De voorouders van vogels, dinosauriërs, hadden ook al holle botten en zij vlogen niet! Wat is nou precies het nut van die holle botten? Kijk op de Natuurwijzer van Naturalis, lees en ontdek het.

Op de website van Zo Zit Dat ontdek je hoe je zelf botten kunt maken.

In de IJstijd zag Nederland er anders uit. De Noordzee was een grote steppe met gras. Er leefden dieren die nu uitgestorven zijn, zoals mammoeten. Die botten uit de prehistorie zijn nog altijd in de Noordzee en soms op het strand te vinden. Bekijk het filmpje van Het Klokhuis op schooltv.nl.

Wat zou je zijn zonder botten? Lees de informatie uit Natuurwijzer, de digitale encyclopedie van Naturalis. Ontdek en leer over de rijkdom van de natuur.

Tussen je botten zit kraakbeen en een vloeistof waar onoplosbaar gas inzit. Als je je vingers knakt, poppen die eruit. Het gas moet namelijk een kant op. Bekijk het filmpje van Willem Wever op schooltv.nl.

Remie Bakker is oerdierkunstenaar. Op basis van gevonden botten maakt hij modellen. Eerst maakt hij een mal. Vervolgens maakt hij een model van kunststof. Zo weten we hoe een sabeltandtijger of babymammoet er vroeger uit moet hebben gezien. Bekijk het filmpje van Het Klokhuis op schooltv.nl.

ess en Naomi kijken mee bij een man die zijn pols heeft gebroken. Er wordt een röntgenfoto gemaakt en hij krijgt gips. Naomi krijgt ook gips om te voelen hoe dat is. Bekijk het filmpje van Willem Wever op schooltv.nl.

Op de website van Willem Wever vind je antwoord op deze vraag.

Op de website van Willem Wever vind je antwoord op deze vraag.

Op de website van Willem Wever vind je antwoord op deze vraag.

Heb je een lang buisvormig bot gevonden? Onderzoek op de Natuurwijzer van Naturalis om welk bot het gaat.

Heb je een bot met een kom gevonden? Onderzoek om welk bot het gaat in Natuurwijzer, de digitale encyclopedie van Naturalis. Ontdek en leer over de rijkdom van de natuur.

Op de website van Willem Wever vind je antwoord op deze vraag.

Heb je een bot gevonden? Onderzoek op de Natuurwijzer van Naturalis om welk bot het gaat.

Op de website van Willem Wever vind je antwoord op deze vraag.

Heb je een compact bot gevonden? Onderzoek hier om welk bot het gaat in Natuurwijzer, de digitale encyclopedie van Naturalis. Ontdek en leer over de rijkdom van de natuur.

Heb je een onregelmatig bot gevonden? Onderzoek op de Natuurwijzer van Naturalis om welk bot het gaat.

Op de website van Willem Wever vind je antwoord op deze vraag.

Eerst moeten de botten van een dinosaurus gevonden en uitgegraven worden. Vervolgens worden alle botten bij elkaar gebracht en als een bouwwerk in elkaar gezet. Maar hoe gaat dat precies en hoe weet je van welke dinosaurus de botten zijn? Bekijk dit fragment uit Het Klokhuis op Schooltv.nl.

In Naturalis staat een beeld van onze voorouder: Homo erectus. Gereconstrueerd aan de hand van slechts enkele fossielen. Hoe maak je zo’n beeld? Lees er over op de Natuurwijzer van Naturalis.

De grote tanden van Tyrannosaurus rex zien er uit als sloopbeitels met kartelranden. Ze scheuren dan ook met gemak grote hompen vlees van hun prooien af. Lees er over op de Natuurwijzer van Naturalis.

Je geraamte bestaat uit ruim 200 botten. Die botten bestaan uit been. In been zit kalk en lijmstof. Met een proefje kun je die verschillende stoffen uit het been halen. Kijk maar naar dit filmpje van Schooltv.nl.

De oude Egyptenaren weten dat gebroken botten vanzelf weer aan elkaar vastgroeien. Maar dan moeten de botten wel op hun plek gehouden worden. Zij deden dat met een houten spalk, wij doen dat met gips. Gipsverbandmeester Lenny laat aan Serah zien dat gips aanleggen helemaal niet makkelijk is. En in de...

Mensen kunnen op allerlei manieren bewegen. Onze botten werken samen met onze spieren (en onze hersenen) om het lijf te kunnen bewegen. Als we deze botten en/of spieren niet zouden hebben, dan zouden we volledig in elkaar zakken. Bekijk het filmpje van de Buitendienst op Schooltv.nl.

Nizar gaat met zijn skelet naar de bottendoktoren Stan en Erik-Jan. Wat is bot eigenlijk? En wat gebeurt er als je een bot breekt? Met een beetje kunst- en vliegwerk krijgen de artsen de meeste breuken weer keurig aan elkaar. Bekijk deze aflevering van Het Klokhuis.

Margreet gaat met fossielenjagers op zoek naar oeroude botten. Samen met een paleontoloog doet ze proefjes met een fossielengebit. Wat zegt dat over de leefwereld van toen? Bekijk deze aflevering van Het Klokhuis.

Je hand kun je heel soepel bewegen. Er zitten allemaal kleine botjes in: handwortelbeentjes, middenhandsbeentjes en vingerkootjes. In je arm zitten drie smalle botten: het opperarmbeen, de ellepijp en het spaakbeen. Kijk maar naar dit filmpje van Schooltv.nl.

Aan de voorkant en achterkant van je bovenlichaam zitten verschillende botten: het sleutelbeen, schouderblad, je ribben en het borstbeen. Kijk maar naar dit filmpje van Schooltv.nl.

Naturalis bouwde een eigen mammoetskelet. Een flinke puzzel, want een mammoetskelet telt 300 verschillende botten. Hoe dat in zijn werk ging lees je op de Natuurwijzer van Naturalis.

Het skelet is het hardste deel van het lichaam. Het bestaat uit alle botten die je hebt. Het houdt je overeind en geeft je lichaam vorm. Zonder skelet zou je lichaam een soort pudding zijn. Je zou niet goed kunnen bewegen. Dankzij je skelet kun je lopen en sporten. Lees er over op de website van Docukit....

Hij kan wel 30 meter diep duiken en met zijn haakvormige snavel vangt hij makkelijk vis. Zo ziet het borstbeen van een aalscholver eruit! Bekijk het filmpje op Schooltv.nl.

Als je kip kluift, dan hou je botjes over. Die botjes zijn stevig en breken niet zomaar. Wat zorgt ervoor dat bot niet breekt? Doe dit proefje.

Heb je een bot gevonden? Onderzoek op de Natuurwijzer van Naturalis om welk bot het gaat.

Een bot is wit, toch? Niet als het heel oud is. Hoe bepaal je de ouderdom van een bot? Ontdek het op de Natuurwijzer van Naturalis.

Op de website van Willem Wever vind je antwoord op deze vraag.

Heb jij een ellepijp gevonden? Onderzoek hier van welk dier het mogelijk is. Kijk op de Natuurwijzer van Naturalis en lees en ontdek nog meer weetjes.

In het bos kun je soms de botjes vinden van dieren. Het kunnen de botjes van een egel zijn. Wat is dat voor een dier? Bekijk het filmpje op Schooltv.nl.

Lekker uitwaaien op het strand. Hé, daar steekt iets uit het zand. Je schopt er tegenaan en ineens sta je met een oeroud bot in je handen. Kijk op de Natuurwijzer van Naturalis en lees en ontdek nog meer weetjes.

Deze aflevering van Het Klokhuis gaat over gelatine. Lisa legt uit dat gelatine in heel veel producten zit verwerkt. Ze bezoekt een gelatinefabriek om uit te vinden waar gelatine van gemaakt wordt en waar het allemaal in zit.

Het geraamte van je been bestaat uit dijbeen, knieschijf, kuitbeen en scheenbeen. Het dijbeen is het zwaarste bot. In je voet zitten de voetwortel-beentjes, de middenvoetbeentjes en teen-kootjes. Kijk maar naar dit filmpje van Schooltv.nl.

In je rug zit de wervelkolom. Een belangrijk onderdeel van je geraamte, dat ervoor zorgt dat je kunt staan en bewegen. De wervelkolom noemen we ook wel ruggengraat. Kijk maar naar dit filmpje van Schooltv.nl.

Heb jij een heupbeen gevonden? Kijk op de Natuurwijzer van Naturalis en onderzoek van welk dier het mogelijk is.

Je heup is een kogelgewricht. Dit bestaat uit een kom en een kop. Hierdoor kun je je heup alle kanten op bewegen. Een nadeel is wel dat een heupgewricht daardoor sneller slijt. Bekijk dit filmpje van Schooltv.nl.

Heb jij een hielbeen gevonden? Onderzoek op de Natuurwijzer van Naturalis van welk dier het mogelijk is.

Op de website van Willem Wever vind je antwoord op deze vraag.

In deze aflevering van Het Klokhuis ontmoet Dolores Khalid en Samantha. Khalid heeft botkanker in zijn onderbeen en is daar aan geopereerd. Ook  krijgt hij chemotherapie. Wat betekent het om ziek te zijn en veel tijd door te brengen in het ziekenhuis? Dit is de vierde aflevering van de serie Het Klokhuis...

Pas op: je knie kan alleen buigen en strekken. Om je knie goed te kunnen bewegen heb je ook de kniebanden, kruisbanden en meniscus nodig. Kijk maar naar dit filmpje van Schooltv.nl.

Heb jij een kuitbeen gevonden? Onderzoek op de Natuurwijzer van Naturalis van welk dier het mogelijk is.

Heb jij een middenhandsbeen gevonden? Onderzoek op de Natuurwijzer van Naturalis van welk dier het mogelijk is.

Heb jij een middenvoetsbeen gevonden? Onderzoek op de Natuurwijzer van Naturalis van welk dier het mogelijk is.

Op de Natuurwijzer van museum Naturalis vind je veel weetjes over planten, fossielen, dieren en nog veel meer. Ook handig bij het maken van een spreekbeurt of werkstuk.

Heb jij een opperarmbeen of dijbeen gevonden? Onderzoek op de Natuurwijzer van Naturalis van welk dier het mogelijk is.

Heb jij een rib gevonden? Onderzoek op de Natuurwijzer van Naturalis van welk dier het mogelijk is.

Gelukkig is je rug erg soepel. Dat komt door de schijven van kraakbeen die tussen de wervels zitten. Door de wervelkolom loopt een kanaal dat het ruggenmerg bevat. Tussen de wervels door lopen zenuwen vanuit het ruggenmerg je lichaam in. Kijk maar eens naar dit filmpje van Schooltv.nl.

De schedel is een goede bescherming van je hersenen. Een proefje laat zien dat de schedel en vocht daarvoor zorgen. Kijk maar naar dit filmpje van Schooltv.nl.

Heb je een schedel of onderkaak gevonden? Onderzoek op de Natuurwijzer van Naturalis om welk bot het gaat.

Heb jij een scheenbeen gevonden? Onderzoek op de Natuurwijzer van Naturalis van welk dier het mogelijk is.

Heb jij een schouderblad gevonden? Onderzoek op de Natuurwijzer van Naturalis van welk dier het mogelijk is.

Een skelet zorgt ervoor dat mensen en dieren niet in elkaar zakken. Maar wist je dat het skelet van een mens en, bijvoorbeeld, een tijger heel erg op elkaar lijkt? En dat er ook dieren zijn zonder skeletten? Sosha laat het je zien. Bekijk deze aflevering van Het Klokhuis.

Tafels bestaan uit een blad en vier poten. Skeletten hebben ook altijd hetzelfde bouwplan. Hoe herken je een bouwplan en wat is er handig aan? Lees er over op de Natuurwijzer van Naturalis.

Heb jij een spaakbeen gevonden? Onderzoek op de Natuurwijzer van Naturalis van welk dier het mogelijk is.

Heb jij een sprongbeen gevonden? Onderzoek op de Natuurwijzer van Naturalis van welk dier het mogelijk is.

Heb jij een eerste teenkoot gevonden? Onderzoek hier van welk dier het mogelijk is. Kijk op de Natuurwijzer van Naturalis en lees en ontdek nog meer weetjes.

Heb jij een tweede teenkoot gevonden? Onderzoek op de Natuurwijzer van Naturalis van welk dier het mogelijk is.

Een wervel is een bot en is dus hard. Toch is je rug soepel. Dit komt omdat je rug uit een heleboel wervels bestaat. Deze wervels zitten aan elkaar vast met soepel kraakbeen. Kijk maar naar dit filmpje van Schooltv.nl.

Houd je rug recht als je iets optilt. Zenuwen zijn erg gevoelig. Door een verkeerde beweging kunnen de zenuwen knel komen te zitten tussen de wervels... Kijk maar eens naar dit filmpje van Schooltv.nl.

Vroeger bestonden er dino’s, die leven nu niet meer. Maar hoe komt het dat wij weten dat ze bestaan hebben? In deze aflevering wordt duidelijk dat er van sommige dieren zoals dino’s nog versteende botten zijn terug te vinden. Welke dieren hebben nog meer botten? En welke niet? Bekijk het...

Een skelet bestaat uit heel veel botten, maar die botten zitten niet willekeurig aan elkaar vast, daarom lijken de geraamten van zoogdieren zo op elkaar. Bekijk het filmpje op Schooltv.nl.

Nog steeds wordt ieder jaar een koperen kist met mensenbotten door het centrum van Utrecht gedragen. Het zijn botten van 1300 jaar oud! Het zijn de botten van de heilige Willibrord. De monnik die van Ierland naar Nederland kwam om het christendom te verspreiden. Een aflevering uit Het Klokhuis maakt...

Augmented Reality combineert echte en digitale beelden met elkaar. Zo kun je dingen in de echte wereld zien die er niet zijn. Habtamu onderzoekt hoe augmented reality mensen kan helpen in hun werk. Bijvoorbeeld door, zonder handleiding, een wiel verwisselen. En artsen gebruiken augmented reality om tijdens...

Augmented reality combineert echte en digitale beelden met elkaar. Zo kun je dingen in de echte wereld zien die er niet zijn. Habtamu onderzoekt hoe augmented reality mensen kan helpen in hun werk. Bijvoorbeeld door, zonder handleiding, een wiel verwisselen. En artsen gebruiken augemented reality om...

Uilen eten hun prooi met huid en haar op. Maar juist die huiden, haren en ook de botten kunnen ze niet verteren. Die komen terecht in hun braakballen. Dat zie je in het filmpje van Schooltv.nl.

Als je brozebottenziekte hebt, kunnen je botten heel makkelijk breken. Het is een zeldzame bindweefselaandoening, die ook wel OI wordt genoemd. De afkorting OI staat voor: Osteogenesis Imperfecta. Dat letterlijk ‘onvolmaakte botaanmaak’. Bekijk het filmpje van Weet Wat Ik Heb op Schooltv.nl.

Plaats in deze app de botten of organen op de juiste plek in het menselijk lichaam. Deze app is Engelstalig.

Dinosaurussen zijn al lang uitgestorven. Maar archeologen vinden soms wel fossielen en botten van dino’s. Ook zijn er wel eens dinosauruseieren gevonden. Maar of daar nog babydino’s uit zullen komen? Bekijk het filmpje van Studio Snugger op Schooltv.nl.

Miljoenen jaren geleden leefde er dinosaurussen op deze wereld. Het enige dat van deze dieren nog over is gebleven, zijn botten. Bekijk het filmpje op Schooltv.nl.

Molletje is gek op graven! Hij komt botten tegen en ontdekt zelfs plekken waar het regent. Onder de grond! Bekijk het filmpje van Woezel en Pip op Schooltv.nl.

De hyena is de beruchtste aaseter van de Afrikaanse savanne. Hyena’s zorgen ervoor dat karkassen van dode dieren worden opgeruimd. Ze vermalen het hele dier, met botten en al. Bekijk het filmpje van Het Klokhuis op schooltv.nl.

Deze jager eet zelfs de botten van dieren op! Er is vast nog veel meer dat jij nog niet wist. Lees de weetjes op de website van National Geographic Junior.

Heel lang geleden liepen er mammoeten rond op aarde. Dat weten we omdat we hun botten hebben gevonden. Victoria heeft ook een bot gevonden en vraagt zich af of het misschien van een mammoet is. Bekijk het filmpje van Willem Wever op Schooltv.nl.

In de netten van vissers komen soms botten van dieren terecht. Die dieren leefden duizenden jaren geleden, maar zijn nu uitgestorven. Het zijn mammoeten, verre familie van de olifant. Mammoeten leefden in de prehistorie. Lees er over op de website van Docukit. Meer informatie vind je in dit boekje: Junior...

Egyptenaren geloofden in een leven na de dood. Belangrijke mensen werden daarom op een bijzondere manier begraven. Het lichaam werd gedroogd en verpakt in doeken. Zo bleven niet alleen de botten, maar ook de huid over. Dit noem je mummificeren. Zo’n lichaam noem je een mummie. Bekijk het filmpje...

Ontmoet onze voorouders! Vandaag de Homo Erectus. Om zich tegen wilde dieren te beschermen is de mensaap op twee benen gaan lopen. Paleontoloog John de Vos laat in Naturalis de originele botten zien. Bekijk deze aflevering uit de serie Klokhuis Oertoer over onze prehistorie.

Heel lang geleden bestond er geen papier. Mensen schreven op botten, schelpen, muren of klei. Het eerste papier ontstond ongeveer vijfduizend jaar geleden. Lees er over op de website van Docukit. Meer informatie vind je in dit boekje: Junior Informatie, nr. 111. Kijk in de (school)bieb.

Aan de gewrichten en botten in je hand zitten spieren. Als er op de juiste manier aan die spieren getrokken wordt, beweegt de hele hand mee. Dit kun je heel goed zelf namaken. Ontdek de leukste weetjes op de site van NEMO sciencemuseum.

Wie heeft röntgen ontdekt en wat kan er allemaal met deze bijzondere straling? Lisa maakt samen met een radioloog een aantal opnamen van botten. Maar wat moeten ze in de Rotterdamse haven met röntgenapparatuur? Lisa ontdekt dat de douane zo in zeecontainers op zoek gaat naar smokkelwaar. Maar hoe haal...

Als je gevallen bent en de dokter denkt dat je iets gebroken hebt, wordt er meestal een röntgenfoto gemaakt. Een röntgenapparaat werkt met straling die door je lichaam heen kijkt. Maar niet door je botten. Zo kunnen ze zien of er een breuk is of niet. Bekijk het filmpje op Schooltv.nl.

Vogels hebben een skelet. Hun botten zijn heel licht, zodat ze er makkelijk mee de lucht in kunnen. Bekijk het filmpje op Schooltv.nl.

De T. rex leefde 67 miljoen jaar geleden, was bijna 13 meter lang en woog 5000 kilo. Een skelet van deze dinosauriër is opgegraven in Amerika en te zien in museum Naturalis. Levensgroot! Hoe graaf je zo'n skelet op? En hoe zet je de 300 gevonden botten in elkaar? Bekijk deze aflevering van Het Klokhuis.